„Areszt domowy” – System dozoru elektronicznego SDE – najważniejsze informacje

W Kodeksie karnym wykonawczym przewidziano możliwość odbywania kary pozbawienia wolności w Systemie Dozoru Elektronicznego (SDE) zwanym potocznie „aresztem domowym”.

Komu przysługuje dozór elektroniczny?

Orzeczona kara pozbawienia wolności nie przekracza 1 roku i 6 miesięcy.
SDE jest karą wystarczającą, aby zrealizować cele wychowawcze kary i zapobiec ponownemu popełnieniu przestępstwa.
Skazany posiada określone miejsce stałego pobytu.
Osoby pełnoletnie zamieszkujące wraz ze skazanym wyraziły zgodę.
Warunki mieszkaniowe skazanego umożliwiają technicznie instalację SDE.
Kto nie uzyska zezwolenia na SDE?

Zezwolenia nie uzyskają skazani wielokrotni recydywiści oraz osoby, które z popełnienia przestępstwa uczyniły sobie stałe źródło dochodu lub popełniali przestępstwo działając w zorganizowanej grupie albo związku mających na celu popełnienie przestępstwa oraz wobec sprawcy przestępstwa o charakterze terrorystycznym. Dozór elektroniczny nie obejmuje także osób, wobec których orzeczono:

karę aresztu,
zastępczą karę aresztu za wykroczenie,
karę porządkową lub środek przymusu skutkujący pozbawieniem wolności,
karę aresztu wojskowego.
 

Aby umożliwić skazanemu skorzystanie z sposobu odbywania kary w Systemie Dozoru Elektronicznego należy spełnić kilka warunków. Przede wszystkim konieczne jest, aby system dozoru elektronicznego był wystarczający dla osiągnięcia celów kary. Niezbędne jest również posiadanie przez skazanego stałego miejsca pobytu, gdyż Sąd orzekając odbywanie kary w Systemie Dozoru Elektronicznego określa miejsce zamieszkania skazanego, a więc również miejsce umieszczenia specjalnych nadajników monitorujących obecność skazanego. 

W związku z tym konieczne jest noszenie nadajnika przez cały czas trwania kary w Systemie Dozoru Elektronicznego. Najpopularniejszym miejscem noszenia nadajnika „bransolety” to kostka nogi, ale nie ma przeszkód, aby nadajnik umieścić na ręce skazanego. 

Do obowiązków skazanego należą między innymi noszenie nadajnika, dbanie o niego, odbieranie połączeń telefonicznych oraz przede wszystkim przestrzeganie określonych godzin i harmonogramu godzinowego określonego przez Sąd. Sąd może zezwolić, aby skazany przebywał poza miejscem odbywania kary przez maksymalnie 12 godzin dziennie. Osoba objęta SDE więc może podjąć pracę zawodową, uczyć się lub realizować inne ważne dla siebie aktywności (np. uczestniczyć w praktykach religijnych czy uprawiać sport).

Jeśli skazany naruszy ustalony przez sąd harmonogram, system dozoru elektronicznego natychmiast powiadomi sędziego i kuratora zawodowego. Sąd w tej sytuacji może uchylić zezwolenie na dozór elektroniczny i nakazać odbycie reszty kary w zakładzie karnym.

Usunięcie urządzenia monitorującego może mieć miejsce tylko w wyjątkowych okolicznościach i wymaga uprzedniej zgody.

Postępowanie o umożliwienie wykonywania kary w Systemie Dozoru Elektronicznego wszczynane jest na wniosek skazanego. Zgodę wydaje Sąd Penitencjarny w formie postanowienia.

System dozoru elektronicznego (SDE) to zastępcza kara pozbawienia wolności polegająca na ograniczeniu wolności skazanego w jego miejscu zamieszkania za pomocą urządzeń elektronicznych.
Dozór elektroniczny przysługuje osobom, których kara pozbawienia wolności nie przekracza do 1 roku i sześciu miesięcy.
SDE nie obejmuje osób, które zostały skazane za recydywę w zw. z art. 64 § 2 Kodeksu karnego.
SDE szczególnie często przyznaje się osobom skazanym za uporczywe niepłacenie alimentów.
Zastępcza kara pozbawienia wolności orzekana jest na wniosek skazanego. Wniosek należy złożyć do sądu penitencjarnego.
Skazany może się ubiegać się o SDE po orzeczeniu kary pozbawienia wolności i w trakcie odbywania kary w więzieniu.
Dozór elektroniczny za alimenty

Zastosowanie SDE jest szczególnie zasadne w przypadku uporczywego niepłacenia alimentów. 

Odbywanie kary w Systemie Dozoru elektronicznego za alimenty umożliwia skazanemu uzyskiwać środki finansowe i opłacać regularnie alimenty. 

Gdzie i kiedy złożyć wniosek?

·        Wniosek należy złożyć sądu penitencjarnego

·        O umożliwienie wykonania kary w SDE można starać się zarówno do razu po orzeczeniu kary pozbawienia wolności, jak i w trakcie odbywania kary w więzieniu.

Jeśli sąd penitencjarny odmówi udzielenia zezwolenia na odbywanie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, skazany może do 7 dni złożyć zażalenie, a po upływie 3 miesięcy ponownie złożyć wniosek.

Co powinien zawierać wniosek o SDE?

Informacje związane z zasądzonym wyrokiem 
Informacje związane z odbywaniem wyroku (czy już się rozpoczął, w jakim zakładzie karnym).
Adres, pod jakim odbywać się ma dozór elektroniczny.
Uzasadnienie wniosku.
Do wniosku należy także dołączyć zgodę osób pełnoletnich, które będę mieszkać wraz ze skazanym podczas dozoru elektronicznego.

Jakie są koszty dozoru elektronicznego?

Wniosek o dozór elektroniczny nie bezpłatny. 

Wynagrodzenie Adwokata za pomoc prawną w uzyskaniu SDE jest ustalana indywidualnie z Klientem.